2013

AMAÇ : Anadolu Sağlık Merkezinde işe yeni başlayan hemşire ve ebelerin klinik eğitim süreci ile ilgili geribildirimlerini almak, klinik alanda yaşadıkları veya yaşayabilecekleri sorunları erken dönemde fark edebilmek ve bunlara uygun çözümler üretmektir.

GEREÇ YÖNTEM : Bu çalışma Ağustos 2012-Mayıs 2013 tarihleri arasında işe yeni başlayan 42 hemşire ve ebenin 6 aylık klinik eğitim süresince sürdürülmüştür.  Çalışanların programdan beklentilerini belirlemek ve bu beklentilerin karşılanıp karşılanmadığını görmek için çalışanlarla oryantasyon programı öncesi ve sonrası görüşmeler yapılmış, açık uçlu sorular so rularak kişilerin programdan beklentileri sorgulanmıştır. Bu süreci takiben literatür bilgisi doğrultusunda kişilerden beklenilen davranışlar ile ilgili bir liste hazırlanarak görüşme formları oluşturulmuştur.  Hazırlanan bu görüşme formlarıyla kişilerle 1.,  2., 4. ve 6. aylarda yüz yüze görüşülüp ilgili davranışların sergilenmesine engel olan  durumların belirlenmesi amaçlanmıştır.Bu davranışlar; bölümü tanıma, ekip üyeleri ile tanışma,  rehber hemşiresiyle uyum içinde ve aynı vardiyada çalışabilme, öğrenmeye istekli olma, gözlem yapabilme, zaman yönetimi, endişelerini ifade edebilme, gelişimini fark edebilme, sorumluluk hissetme, vardiyalı çalışma koşullarına uyum sağlama, hasta bakımını bağımsız yapma, kendi motivasyonunu ve yönetimini sağlama, kendini ekibin içinde hissetme, öğrenme ihtiyaçlarını fark etme ve bunu ifade edebilme, ekip üyeleri ile birlikte uyum içinde çalışma gibi davranış kalıpları oluşturmaktadır. Çalışanların daha önceleri yürütülen oryantasyon programları süresince en fazla zaman geçirdikleri ve sorunları olduğunda ilk görüştükleri kişinin kurumun eğitim hemşireleri olduğu gözlemlenmiş; görüşmeler eğitim hemşireleri tarafından yüz yüze görüşme yöntemi ile gerçekleştirilmiş, elde edilen bilgilerin gizliliği sağlanmıştır.

BULGULAR

Oryantasyon programı öncesinde çalışanların %100’ünün (n:42) eğitimden beklentilerini; kurumu tanımak, prosedür ve talimatları öğrenmek, ekip üyeleri ile iletişimi sağlamak ve ilaç bilgisi konusunda bilgi edinmek oluşturmaktadır.Oryantasyon programı sonrasında yapılan değerlendirmelerde  çalışanların, %60’ı (n:25) eğitim programını genel olarak iyi değerlendirmiş; %11’i (n:5) eğitim süresinin kısaltılmasını, %19’u (n:8)  eğitim programında sadece eğitim hemşirelerinin yer almasını, %10’u (n:4)  içeriğin kliniklere özgü genişletilmesini istediklerini belirtmişlerdir.  Çalışanlarla yapılan aylık görüşmelerden elde edilen verilere bakıldığında ise;1. ay görüşmesinde çalışanların %45.2’si (n:19) sorun yaşamıştır. Bu grubun %36.5’i (n:7) ekip üyeleri ile iletişim problemi yaşamış , %10.5’i (n:2) vardiya koşullarına uyum sağlayamamış, %26.5’i (n:5)  rehber hemşiresinin tutumundan rahatsız olmuş, %21’i (n:4)  rehberleri ile birlikte çalışamadığını belirtmiştir.

1. ay görüşme sonrasında yaşanılan sorunlarla ilgili kişilerle birlikte ortak çözüm yöntemleri geliştirilmiş ve bunların uygulanması istenmiştir. (ekip üyeleri ile yaşanılan iletişim problemi hakkında geri bildirim verilmesi, rehber hemşiresiyle sorun  ile ilgili yüz yüze görüşme yapılması, sorumlu hemşiresiyle görüşüp çalışma listelerinde iyileştirmeler yapılması ve rehber hemşiresiyle aynı vardiyada çalışabilmesinin sağlanması gibi

2. ay görüşmesinde çalışanların %80.9’u (n:34) sorun yaşamadığını ifade etmiştir. Sorun yaşayanların %4.8’i (n:2) rehber hemşiresinin tutumundan rahatsız olmuş, yine aynı oranla (%4.8)  çalışanlar rehberleri ile birlikte çalışamadığını belirtmiş ve %9.5’u (n:4) bölüme uyum sağlayamadığını ifade etmiştir. 2. ay görüşme sonrasında yaşanılan sorunlarla ilgili kişilerle birlikte ortak çözüm yöntemleri geliştirilmiş ve bunların uygulanması istenmiştir. 4. ay görüşmesinde çalışanların %88.5’i;  6. ay görüşmesi sonrasında ise çalışanların %93’ünün herhangi bir sorun yaşamadığı belirlenmiştir.  Çalışanların aylık dağılımlara göre sorun yaşama durumlarına bakıldığında oranlar sırasıyla; 1. ayda %45.2 (n:19), 2. ayda %19.0 (n:8), 4. ayda %12 (n:5) ve 6. ayda %7.0 (n:3) şeklindedir. Çalışanların %17’si  (n:7) çeşitli nedenlerle (devlet ataması, aile içi sorunlar, kuruma uyum sağlayamama) işten ayrılmıştır. Kurumda çalışma sürelerine bakıldığında ise; çalışanların kurumda çalışma süreleri 9 ile 12 ay arasında değişmektedir.

Sağlık çalışanlarının kendi istekleriyle işten ayrılmaları en fazla ilk altı ayda görülmektedir, bu süre kuruma ve işe uyum sağlamada önemli bir dönemdir. Destek programlarıyla;  çalışanların  memnuniyetini ve hastanede kalış sürelerini arttırmak, hemşirelik uygulamalarının, etkin ve verimli olarak sürdürülebilmesini sağlamak amaçlanır .

SONUÇ
Çalışmada yürütülen destek programı ile yaşanılan sorunlar erken dönemde fark edilerek çözümlemeye çalışılmıştır.